Türkiye 2003’te de Irak’ta olmalıydı

Eski Musul Valisi ve Haşdi Vatani (Sünni Güçler), yeni adıyla Ninova Muhafızları komutanı Esil Nuceyfi, Erbil'de Musul operasyonuyla ilgili Yeni Şafak Gazetesi köşe yazarları Merve Şebnem Oruç ve Kemal Öztürk'le görüştü. Ninova Muhafızları'nın resmi olarak Irak Ordusu'nun komutası altında operasyonun parçası olduğunu söyleyen Nuceyfi, Musul Barajı'ndaki cephede yaklaşık iki bin kişi olarak konuşlandıklarını belirtti. Operasyon sonrası, şehre ordu ve Ninova Muhafızları'nın gireceğini, sonrasında şehrin güvenliğini Irak ordusu ve federal polisin sağlayacağını vurgulayan Nuceyfi, Peşmerge'nin şehrin dışında kalacağını ifade etti.

HAÅžDÄ° ÅžAABÄ° OLMAZSA BAÅžARILI OLUR

BaÅŸarıya ulaÅŸmak için, HaÅŸdi Åžaabi güçlerinin operasyonun içinde olmaması gerektiÄŸine dikkat çeken Nuceyfi, “Ancak bu sayede Musul halkı Irak ordusuna yardım eder. Bizim de desteklerimizle Musul, DAEÅž'ten temizlenebilir. Aynı zamanda operasyonun çabuk ve hızlı bir ÅŸekilde tamamlanıp bitirilmesinin de zararı minimize edeceÄŸini düşünüyorum" ifadelerini kullandı.

DÄ°RENÄ°ÅžLE KARÅžILANIRLAR

HaÅŸbi Åžaabi'nin kente girmek istese bile Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) bölgesini geçmek zorunda kalacağını ve ÅŸu an için bunu yapamayacağını düşündüğünü aktaran Nuceyfi, şöyle devam etti: “BaÄŸdat ve IKBY arasındaki anlaÅŸma gereÄŸince HaÅŸbi Åžaabi buna kalkışmayacak. Ancak güneydeki Geyyare cephesinden ÅŸehre yönelebilir. Geyyare ile Musul arasında 50 kilometre mesafe var. HaÅŸbi Åžaabi milisleri bu alanda bulunan köylerden geçmeye kalktığında büyük bir direniÅŸle karşılaÅŸabilir."
 

TEL AFER'E YÖNELEBİLİRLER

“Bu nedenle HaÅŸbi Åžaabi'nin Musul'a deÄŸil, Tel Afer'e yöneleceÄŸini düşünüyorum. Musul çok büyük bir ÅŸehir. Ha keza çevre köyleriyle birlikte güçlü bir Sünni direniÅŸle karşılaÅŸma ihtimalleri var. Ama Tel Afer'e yönelirlerse, yerleÅŸim alanlarının bulunmadığı çöl araziden kolaylıkla geçebilirler. Nüfusun çoÄŸunluÄŸunu Türkmenlerin oluÅŸturduÄŸu Tel Afer'e çok yakın mesafede Åžengal var. EÄŸer HaÅŸbi Åžaabi, Tel Afer'e yönelirse Åžingal'de bulunan PKK da ardından Tel Afer'e gelecektir."

TÜRKİYE'YE İHTİYAÇ VAR

Yeni mülteci akımı ihtimaline deÄŸinen Nuceyfi şöyle konuÅŸtu: “Esas sıkıntı olası bir mülteci akımı. YoÄŸun bir çatışma olması durumunda, Musul'da yaÅŸayan 2 milyon insanın 1 milyonu Türkiye'ye ulaÅŸmadan durmayacaktır. Öte yandan KRG bölgesinde de benzeri sıkıntı yaÅŸanacaktır. Askeri mücadelede olmasa da, savaşın uzaması ve kontrolden çıkması ihtimaline karşılık, Türkiye gibi güçlü bir ordunun durumu bastırmak için burada olmasına ihtiyaç var. PKK'nın ve HaÅŸdi Åžaabi'nin sahneye çıkması ihtimaline karşılık, yine Türkiye'ye ihtiyaç var. Koalisyonun burada kara gücü yok. Sadece Türkiye'nin var." Musul'un geleceÄŸine iliÅŸkin sorulara da cevap veren Nuceyfi, “Musul'un DAEÅž'ten temizlenmesi sonrasında, yeniden yapılanması konusunda çeÅŸitli projeler var. Bunlardan biri, Musul'un IKBY bölgesine baÄŸlanması, bir diÄŸeriyse Musul'un ayrı bir otonom bölge olması. Ancak BaÄŸdat yönetimi mevcut durumu korumak istiyor. Son kararı Musul halkının vermesi gerekiyor" ifadelerini kullandı.

BAŞİKA MESELESİ YAKINDA ÇÖZÜLÜR

Ankara ve BaÄŸdat arasında ortaya çıkan BaÅŸika krizine de deÄŸinen Nuceyfi, şöyle devam etti: “BaÅŸika aslında büyük bir mesele deÄŸil, olmamalı. Türkiye'nin Musul Operasyonu'yla ilgili olarak vurguladığı çeÅŸitli hususlar var. Koalisyonun bunları anlamasını istiyor. Aslında amaç noktasında Abadi'nin de farklı düşündüğünü zannetmiyorum. Ama Irak'taki Åžii milisler bu ortak amacın karşısındalar. Abadi'nin de onların etkisi altında olmak, onlara bağımlı hale gelmek isteyeceÄŸini düşünmüyorum. Bu nedenle BaÅŸika meselesinin yakında çözüleceÄŸini düşünüyorum."

2003'TE HER ÅžEY FARKLI OLURDU

Nuceyfi sözlerini şöyle tamamladı: “Türkiye'nin bir hatası oldu, o da 2003'te. Türkiye eÄŸer 2003'te müdahil olsaydı, her ÅŸey farklı olurdu. Ä°ran Irak'a bu kadar etki edemezdi. EÄŸer Türkiye koalisyonla beraber Irak'ta olsaydı, Ä°ran Irak'a giremezdi. Ama ÅŸimdi, eÄŸer ABD Türkiye'yle beraber hareket ederse, durum deÄŸiÅŸebilir ve iyileÅŸme için umut olabilir."
 

B ve C planları devreye girer

“PKK ve HaÅŸdi Åžaabi arasında nasıl bir baÄŸlantı olduÄŸu" sorusuna Nuceyfi, “Burada PKK'nın maaÅŸlarını HaÅŸdi Åžaabi ödüyor. Tel Afer'de ciddi bir Sünni-Åžii çatışması ihtimalinin bulunuyor" dedi. HaÅŸdi Åžahabi'nin Irak'a deÄŸil, Ä°ran'a, Hamaney'e ve Kasım Süleymani'ye baÄŸlı olduÄŸunu belirten Nuceyfi, operasyon sürecinde durumun kontrolden çıkması halinde B ve C planlarının devreye girebileceÄŸini söyledi. HaÅŸdi Åžaabi'nin Musul operasyonunda yer alması durumunda, burada kalmakla da yetinmeyeceÄŸini söyleyen Nuceyfi, Kerkük'ün kolay bir hedef olacağını, ardından sıranın Duhok ve Erbil'e gelebileceÄŸini söyledi. Nuceyfi şöyle devam etti: “EÄŸer Musul'a giremezlerse, kendi içlerinde kavgaya tutuÅŸurlar. Kendi partilerinin ajandaları hususunda zaten farklı düşünceleri var. İçeride kavgaya düşerler. Åžu anda Sünnilere karşı savaÅŸ olduÄŸu için beraberler, ancak Sünnilere karşı savaÅŸ durduÄŸunda Ä°ran bile onları kontrol edemez. Söz konusu kendi menfaatleri olduÄŸunda Ä°ran'ı bile dinlemezler."

Ordu DAEŞ'le kıyaslanamaz

Operasyonun baÅŸarıya ulaÅŸması konusunda umutlu olduÄŸunu kaydeden Esil Nuceyfi, “Irak ordusunun ÅŸu andaki gücü DAEÅž'le kıyaslanamaz. 2014 yılında Maliki'nin BaÅŸbakanlık görevini bırakmasının ardından ordu, yenilenme sürecine girdi. Yapılan reformların etkisiyle, Irak ordusu öncesine oranla daha organize ve güçlü. Aynı zamanda tam teçhizatlı ÅŸekilde, tank ve silahlarla artık sahaya indiler" dedi. “Maliki döneminin bitmesiyle beraber son iki yıldaki yeniden yapılanma ve kurulan farklı birimler sayesinde, ordunun önceden olduÄŸu gibi yozlaÅŸmış olmadığını" düşündüğünü belirten Nuceyfi, “Koalisyonun da hava desteÄŸiyle bu operasyon baÅŸarılı olacak. Ancak önemli olan minimum can kaybıyla olması" diye konuÅŸtu.

Sünniler mülteci olacak

Musul'un Irak'ta Sünniler için kalan tek yer olduÄŸunu vurgulayan Nuceyfi ÅŸunları söyledi: “Musul'un kaybedilmesi halinde, Sünnilerin Irak'ta yeri kalmayacak. Evlerini, sokaklarını, medeniyetlerini her ÅŸeylerini kaybedecekler. Irak Sünnileri mülteci haline gelecek. Milyonlarca Iraklı Sünninin yurt dışına sığınmacı olarak gitti. Bir zamanlar BaÄŸdat ve Basra gibi ÅŸehirler Sünni yoÄŸunlukluydu, bugün deÄŸil. Irak Sünni yoÄŸunluklu bir ülkeydi, bugün deÄŸil. Bugün Irak'ın %30'unu Sünniler, %45'ini Åžiiler, %25'ini Kürtler oluÅŸturuyor ve Sünnilerin oranı azalmaya devam ediyor. EÄŸitim seviyeleri, hayat standartları, ekonomik gelirleri de düşen Sünniler, kendilerine hiçbir hayat alanı kalmaması durumunda mülteci olmak ya da radikalleÅŸmek arasında bir tercih yapmak zorunda kalacaklar."

Åžiilerle sorunumuz yok

Irak ordusuyla iliÅŸkilerinin nasıl olduÄŸu sorusuna Nuceyfi, “Irak ordusu'yla bir sorunumuz yok. Ordunun çoÄŸunluÄŸu Åžii. Ancak bizim Åžiilerle de bir sorunumuz yok. Bizim sıkıntımız HaÅŸdi Åžaabi. Irak ordusuna saygı duyuyoruz ve onlarla iyi iliÅŸkilerimiz var. Onlar Irak'ın askeri" diye cevap verdi. HaÅŸdi Åžaabi'nin mentalitesinin ordudaki Åžiilerden çok farklı olduÄŸunu ifade eden Nuceyfi, HaÅŸdi Åžaabi'nin Irak için çalışmadığını belirtti. Nuceyfi, mezhepçi partilere baÄŸlı Åžii milislerin, sadece kendi partilerinin ajandası için çalışan tehlikeli zihniyetlere sahip olduÄŸunu vurguladı.

kaynak: Yeni Åžafak